ยุงนำโรค
และการป้องกัน
ยุงเป็นแมลงที่มีบทบาทสำคัญในการแพร่กระจายโรคติดต่อร้ายแรงหลายชนิด
โดยเฉพาะในเขตร้อนและกึ่งร้อน รวมถึงประเทศไทย ยุงแต่ละชนิดเป็นพาหะของโรคต่าง ๆ
ที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพของมนุษย์
การรู้จักชนิดยุงและวิธีป้องกันจึงจำเป็นต่อการลดความเสี่ยงต่อโรคที่เกิดจากยุง
1. ยุงลายบ้าน
ชื่อวิทยาศาสตร์
: Aedes
aegypti
(Linnaeus, 1762)
พาหะนำโรค
: ไข้เลือดออก,
ไข้ชิคุนกุนยา, ไข้ซิกา, ไข้เหลือง (เฉพาะในอเมริกาใต้และแอฟริกา)
แหล่งพบ
: บริเวณที่อยู่อาศัยและแหล่งน้ำขังภายในบ้าน
2. ยุงลายสวน
ชื่อวิทยาศาสตร์
: Aedes
albopictus
(Skuse, 1894)
พาหะนำโรค
: ไข้เลือดออก,
ไข้ชิคุนกุนยา, ไข้ซิกา
แหล่งพบ
: พื้นที่นอกบ้าน เช่น สวน พุ่มไม้
3. ยุงลายสคูเทลาริส
ชื่อวิทยาศาสตร์
: Aedes
scutellaris
(Walker, 1859)
พาหะนำโรค
: ไข้เลือดออก,
ไข้ซิกา (รายงานพบได้บ้าง)
แหล่งพบ
: เฉพาะพื้นที่บางแห่งในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และแปซิฟิก
4. ยุงก้นปล่องไดรัส
ชื่อวิทยาศาสตร์
: Anopheles
dirus
(Peyton & Harrison, 1979)
พาหะนำโรค
: มาลาเรีย
แหล่งพบ
: ป่าลึก เอเชียตะวันออกเฉียงใต้
5. ยุงก้นปล่องมินิมัส
ชื่อวิทยาศาสตร์
: Anopheles
minimus
(Theobald, 1901)
พาหะนำโรค
: มาลาเรีย
แหล่งพบ
: ขอบชายป่า เริ่มพบมากขึ้นใกล้ชุมชนริมป่า
6. ยุงรำคาญ
ชื่อวิทยาศาสตร์
: Culex
quinquefasciatus
(Say, 1823)
พาหะนำโรค
: พยาธิเท้าช้าง,
ไข้สมองอักเสบ, ไข้เวสต์ไนล์
แหล่งพบ
: ในและรอบชุมชนในเขตร้อนและกึ่งร้อน
7. ยุงดำ หรือยุงเสือ
ชื่อวิทยาศาสตร์
: Mansonia
annulifera
(Theobald, 1901)
พาหะนำโรค
: พยาธิเท้าช้าง
แหล่งพบ
: เอเชียตะวันออกเฉียงใต้,
เอเชียแปซิฟิก, ออสเตรเลีย
ลักษณะเด่น
: สีดำลายขาว คล้ายเสือ จึงได้ชื่อว่ายุงเสือ
การป้องกันยุงและโรคที่มากับยุง
1.
กำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุง
-
เทน้ำขังทุก 7 วัน (เช่น แจกัน
จานรองกระถาง)
-
ปิดฝาภาชนะเก็บน้ำให้มิดชิด
-
ใส่ทรายอะเบทในภาชนะเก็บน้ำที่ไม่สามารถปิดฝาได้
2.
ป้องกันการถูกยุงกัด
-
นอนในมุ้ง หรือห้องที่ติดมุ้งลวด
-
ทายากันยุง โดยเฉพาะเวลาออกนอกบ้าน
-
สวมเสื้อแขนยาว กางเกงขายาว
3.
จัดการสิ่งแวดล้อม
-
ทำความสะอาดบริเวณบ้าน สวน
และพื้นที่รอบบ้าน
-
กำจัดวัชพืชที่อาจเป็นแหล่งหลบซ่อนของยุง
แหล่งที่มา
: คณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล
องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ
(อพวช.)
https://www.expertpestsystem.com
