เครือข่ายอาสาสมัครพิทักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมหมู่บ้าน (ทสม.) เกิดขึ้นจาก แนวคิดที่ต้องการให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ในรูปแบบ ของอาสาสมัคร ซึ่งจะเข้ามาทำหน้าที่ดูแลทรัพยากรในท้องถิ่นที่ตนเองอาศัยอยู่ มีการพัฒนารูปแบบ การทำงานในเชิงบุคคลมาเป็นการทำงานในลักษณะของเครือข่าย เพื่อให้เกิดการเชื่อมประสานและสนับสนุน การทำงานระหว่างเครือข่ายและหน่วยงานภาครัฐให้มากขึ้น